Nhà máy in tiền đầu tiên của chính quyền cách mạng Việt Nam nằm ở đồn điền Chi Nê (giai đoạn 1946 – 1947) nay là xã Cố Nghĩa, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình. Tại đây, những tờ “Giấy bạc Tài chính – Giấy bạc cụ Hồ” đầu tiên mang sứ mệnh lịch sử lớn lao những ngày đầu độc lập của chính quyền cách mạng đã ra đời. Đây là nơi lưu giữ những dấu ấn lịch sử đầu tiên của ngành Tài chính Việt Nam.
Chi Nê – từ đồn điền thành nhà máy in tiền
Trước cách mạng tháng Tám 1945, cả Đông Dương chỉ có 2 nhà máy in lớn là nhà in Viễn Đông và nhà in Tô-panh. Nhưng tại thời điểm này, cả hai nhà máy in đề do quân Tưởng và Pháp đang chiếm đóng, không thể sử dụng. Tình thế đó, Bộ Tài chính quyết định sơ tán một bộ phận của nhà in lên đồn điển Chi Nê (xã Cố Nghĩa, vùng Chi Nê, huyện Lạc Thuỷ, tỉnh Hoà Bình).
Đồn điền Chi Nê được xây dựng cuối thế kỷ XIX, rộng 7.331 ha. Tại đây, chủ đồn điền Bô-Ren (người Pháp) đã xây dựng nhiều khu nhà kiên cố, khu chế biến cà phê, chuồng trại trâu bò. Năm 1943, Bô-Ren bán lại đồn điền cho gia đình ông Đỗ Đình Thiện với giá hai nghìn lượng vàng. Sau đó ông hiến lại Chính phủ để lập nhà máy in tiền. Từ đây, Chính phủ Việt Nam có nhà in riêng, được tổ chức lại đàng hoàng để ngày đêm in bạc. Để che mắt địch và bọn phản cách mạng tìm cách phá rối, nhà in được mang tên là Việt Nam Quốc gia ấn thư cục.
.jpg)
Đồn điền Chi Nê (tỉnh Hòa Bình) nơi đặt nhà máy in tiền đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Trong buổi sơ khai của chính quyền cách mạng, nhà máy in tiền còn hết sức đơn giản. Máy móc chưa hiện đại nên cách thức in tiền cũng rất thô sơ: in lần lượt từng màu, số sê-ri, sau đó mới cắt. Mệnh giá lớn được in ốp-sét, mệnh giá nhỏ được in bằng máy sốp, ti pô. Các mệnh giá tiền được in bao gồm 100 đồng, 5 đồng, 2 đồng, 1 đồng, 5 hào, 2 hào, 1 hào. Tại Nhà máy in tiền ở đồn điền Chi Nê đã ra đời đồng bạc mệnh giá lớn nhất lúc bấy giờ là 100 đồng Việt Nam, còn được gọi là tờ bạc con trâu xanh vì một mặt in ảnh Bác Hồ, mặt còn lại in hình con trâu màu xanh và hai người nông dân khỏe mạnh đang làm ruộng. Sau khi in, cắt, đóng, đếm xong, tiền được cho vào hòm gỗ chất lên xe bò hoặc xe ngựa chuyển vào kho cất giữ rồi mới tỏa đi ra Bắc vào Nam.
Tờ giấy bạc có mệnh giá lớn nhất lúc bấy giờ được ra đời là tờ giấy bạc 100 đồng Việt Nam, còn được gọi là tờ bạc “con trâu xanh” vì trên tờ bạc có hình con trâu màu xanh
Thời gian nhà máy in tiền ở Chi Nê không dài, nhưng đó là thuở ban đầu của nền tài chính cách mạng, thời kỳ làm việc vượt qua mọi thử thách và làm việc không biết mệt mỏi của cán bộ công nhân viên thế hệ đầu tiên của nên tài chính nước nhà. Trên thực tế, họ đã sản xuất ra một khối lượng tiền lớn, đủ đáp ứng nhu cầu phát hành, lưu thông tiền tệ trên toàn quốc của Chính phủ, đồng thời phục vụ công tác đấu tranh tiền tệ, loại bỏ đồng tiền Đông Dương ra khỏi nước ta.
(9).jpg)
Nhà máy in tiền tại đồn điền Chi Nê – TOP 100 Kỷ lục bất biến Việt Nam 2022: “Nhà máy in tiền đầu tiên của Việt Nam”
Chính bởi những giá trị đặc biệt đó của nhà máy in tiền tại đồn điền Chi Nê, Trung tâm TOP Việt Nam – Tổ chức Kỷ lục Việt Nam VietKings đã quyết định đề cử nhà máy in tiền tại đồn điền Chi Nê vào TOP 100 Kỷ lục bất biến Việt Nam 2022: “Nhà máy in tiền đầu tiên của Việt Nam”. Đây là hành trình tìm kiếm và đề cử Top 100 Kỷ lục Việt Nam không thể thay thế được, từ đó góp phần quảng bá các giá trị đặc biệt của đất nước và con người Việt Nam nói chung cũng như các giá trị của từng địa phương nói riêng.
Hành trình sẽ kéo dài đến cuối năm 2022 và kết thúc bằng sự kiện Hội ngộ Top Việt Nam lần thứ I, tại sự kiện này, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam VietKings, Trung tâm TOP Việt Nam sẽ trao chứng nhận Top 100 Kỷ lục bất biến Việt Nam 2022 đến các địa phương.
Mọi thông tin xin gửi về:
Ban quản lý Hành trình tìm kiếm và quảng bá TOP 100 Kỷ lục bất biến Việt Nam 2022.
Email: noidungtopplus@gmail.com
Ms Diệu Phi (Quản lý hành trình) – 0333108555
Trung tâm Top Việt Nam – Tổ chức Kỷ lục Việt Nam VietKings
Diệu Phi (tổng hợp và biên tập, nguồn hình Internet)
