TOP 100 Hồng bảo Kỷ lục Thế giới tại Việt Nam (P.53) Hào Sĩ Phường (Thành phố Hồ Chí Minh): Chuyện đời trăm năm trong con hẻm nhỏ – [VIETKINGS-TOPPLUS đề cử]

Nếu ngõ, ngách làm nên Hà Nội, thì Sài Gòn lại được tạo nên từ những con hẻm rất riêng biệt. Mỗi con hẻm Sài Gòn mang trong mình một văn hóa đặc trưng, không hẻm nào giống hẻm nào hoàn toàn. Hào Sĩ Phường là một trong những con hẻm mang bản sắc của cộng đồng người Hoa sinh sống tại Chợ Lớn. Tồn tại hơn 100 năm, con hẻm không còn đơn thuần là nơi sinh sống mà đã trở thành một dấu ấn văn hóa của cộng đồng Hoa kiều ở Sài Gòn.

Hào Sĩ Phường là tên gọi của một con hẻm ở địa chỉ số 206, đường Trần Hưng Đạo (quận 5). Tuy lối vào nằm ngay mặt đường nhưng nếu không để ý bạn có thể lướt qua mà không nhận ra. Để vào hẻm, bạn phải đi qua một gầm tối với mảng tường có màu xanh ngọc bích đã cũ.

Tọa lạc gần như ở trung tâm của Chợ Lớn, ban đầu nơi này chỉ toàn người gốc Hoa gốc Tiều và Hải Nam sinh sống. Dần dần một số người chuyển đi nơi khác và bán lại nhà cửa cho người Việt. Nhờ đó mà nếp sống, sinh hoạt hàng ngày của khu hẻm trở nên phong phú hơn.

Để lý giải cho cái tên Hào Sĩ Phường, người sống lâu năm ở đây cho biết, đến nay cũng chưa có câu trả lời chính xác. Có người diễn giải rằng Hào là được lấy từ chữ hào hiệp, Sĩ trong từ văn sỹ và Phường là phường buôn bán. Có nghĩa là khu phố buôn bán mang tinh thần của người hào hiệp và có tâm hồn thi sĩ. Nhưng cũng có người nói rằng trước đây, người sống trong hẻm hầu hết làm công cho một ông chủ có tên là Hào Sĩ, chữ Phường được dịch là một nhóm người làm công cho chủ. Từ đó mà có cái tên Hào Sĩ Phường.

Con hẻm có chiều dài khoảng 100 mét, trên dưới 50 hộ dân. Nhà có thiết kế theo dạng chung cư, gồm nhiều căn nhỏ được bố trí ở 2 tầng có các cầu thang để kết nối. Hẻm có hai lối thông ra đường lớn, một là Ngô Quyền và một là Trần Hưng Đạo. Các song sắt dọc lan can cũng được sơn màu xanh cobalt kết hợp cùng phần mái uốn lượn tạo nên một khung cảnh cổ kính và yên bình. Màu ban đầu của các bức tường chung cư ở đây là màu vàng. Theo thời gian những mảng tường bị bong tróc nên các hộ dân tự sơn lại. Một số nhà sơn giống màu ban đầu để gợi nhớ khung cảnh xưa cũ. Dấu vết của thời gian vẫn còn hằn trên các bức tường bong nhiều lớp sơn.

Hẻm Hào Sỹ Phường mang trong mình một không gian đặc trưng của cộng đồng Hoa kiều ở Sài Gòn.

Tồn tại hơn 1 thế kỷ, Hào Sĩ Phường vẫn giữ nguyên được kiến trúc độc đáo từ thuở ban đầu và đã có không ít thế hệ lớn lên tại nơi này. Và dù cho thành phố ngày một phát triển, hẻm vẫn mang một màu sắc rất riêng.

——————————————

 

 

Hồng bảo Kỷ lục được hiểu là những công trình Kỷ lục được thực hiện trong một thời gian dài, tích hợp những giá trị về kiến trúc, thẩm mỹ, văn hóa… để hình thành nên cho mai sau những di sản, đồng thời góp phần viết tiếp những câu chuyện mà cha ông đã gây dựng, từ đó góp phần định vị những giá trị địa phương nói riêng và Việt Nam nói chung vươn tầm khu vực và thế giới, góp phần định hình, phát triển hình ảnh du lịch địa phương nói riêng và đất nước nói chung thông qua những công trình biểu tượng.

Hành trình tìm kiếm TOP 100 Hồng bảo Kỷ lục Thế giới tại Việt Nam được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) giao cho Trung tâm TOP Việt Nam triển khai và đề cử đến Viện Kỷ lục Thế giới (World Mark) với mong muốn góp phần nhận diện, định vị, quảng bá hình ảnh quốc gia – địa phương ra thế giới. Dự án là một hành trình dài hơi và có thể tiếp nối từ thế hệ này sang thế hệ khác trong mục tiêu chung tạo ra những thay đổi về kiến trúc cảnh quan hiện hữu và quan trọng hơn là góp phần tạo nên những giá trị chiều sâu về văn hóa điểm đến hay lịch sử gắn liền với điểm đến.