Bảo tàng Quảng Ninh (Quảng Ninh) – TOP 10 bảo tàng Việt Nam thu hút nhiều khách tham quan (P.3) – [VIETKINGS-TOPPLUS – Hành trình TOP Việt Nam]

Bảo tàng Quảng Ninh nằm tại phường Hồng Hải, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Bảo tàng hiện đang là nơi lưu giữ và trưng bày các hiện vật mang dấu ấn lịch sử và nét đặc trưng của vùng đất mỏ Quảng Ninh.

Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh được thành lập ngày 02/9/1960 với tên gọi ban đầu là Bảo tàng lịch sự và cách mạng khu Hồng Quảng, tại số nhà 5B Cầu Cao, thị xã Hòn Gai. Trong thời kỳ kháng chiến, bảo tàng Quảng Ninh thực hiện nhiệm vụ chính là “Tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước, đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân vùng mỏ và nhân dân các dân tộc Quảng Ninh”, góp phần không nhỏ trong công tác thực hiện công cuộc xây dựng và củng cố chính quyền non trẻ, văn hóa phục vụ kháng chiến và kiến quốc. Năm 1990, UBND tỉnh Quảng Ninh giao trụ sở công ty XNK Quảng Ninh để làm bảo tàng Quảng Ninh, tại địa chỉ số 165, đường Nguyễn Văn Cừ, thành phố Hạ Long. Năm 2012, bảo tàng Quảng Ninh được đầu tư xây dựng và khánh thành ngày 13/10/2013. Hiện nay, đây là một thiết chế văn hóa cấp tỉnh, tọa lại tại trung tâm Quảng trường 30/10 bên bờ Vịnh Hạ Long.

Bảo tàng Quảng Ninh gây chú ý ngay từ vẻ bề ngoài tựa như “viên ngọc đen” nằm bên bờ vịnh Hạ Long. 14.000m2 kính cường lực đen bao phủ các khối nhà  dựa trên cảm hứng từ hình tượng than đá – loại khoáng sản đặc trưng của đất mỏ, đồng thời phản chiếu sắc nét mây trời, các đảo đá, đường phố xung quanh. Nhờ sự độc đáo này, cụm công trình gồm Bảo tàng và Thư viện tỉnh Quảng Ninh do kiến trúc sư Salvador Pérez Arroyo (Tây Ban Nha) thiết kế đã nhận giải “Kiến trúc của năm” (2014) do Hội Kiến trúc sư Việt Nam trao tặng.

Trước khi khám phá những điều kỳ diệu bên trong bảo tàng, du khách có thể ghé thăm khu vực trưng bày những tác phẩm điêu khắc nghệ thuật độc đáo ngoài trời với điểm nhấn là khối than nguyên khối lớn nhất nặng 28 tấn.

Không gian phía ngoài bảo tàng gây chú ý bởi những hiện vật cỡ lớn như bệ phóng tên lửa, pháo cao xạ, súng thần công,… 

Khuôn viên bên trái bảo tàng là bức tượng bằng đồng, tạc hình chân dung người thợ mỏ, cao 4m, do nhà điêu khắc Kiều Sỹ Khuê sáng tác năm 2015.
 

Sảnh trước của bảo tàng được đặt tảng than nguyên khối nặng 28 tấn. Đây là loại than đá Antraxit, được khai thác vào ngày 5/4/2012 ở độ sâu 176m, tại vỉa G2, moong Đông Thắng Lợi, công trường xúc Tả Ngạn (Công ty Cổ phần than Cọc 6-Vinacomin).
 

Tiến sâu hơn vào không gian bên trong, bạn sẽ càng ngỡ ngàng hơn với những gì mà bạn được chứng kiến tại bảo tàng. Không gian chính của bảo tàng có quy mô lớn với 3 tầng, mỗi tầng đều được chủ đạo bởi sắc trắng và ánh đèn sáng làm nổi bật những hiện vật được trưng bày tại đây. Tại mỗi tầng, bạn sẽ được khám phá những hiện vật theo từng chủ đề riêng biệt khác nhau, với những nét đặc trưng cơ bản nhất được phát triển theo dòng lịch sử và không gian. Cũng chính sự tương phản giữa sắc đen huyền bí bên ngoài và sắc trắng thanh thoát bên trong đã tạo nên sự cuốn hút đối với du khách khi đến đây.

Tầng 1 là sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp thiên nhiên và biển cả làm nổi bật thương hiệu của Hạ Long. Ấn tượng nhất ở ngay tầng 1 là 4 cột trưng bày có hình ống được bao phủ mang hình ảnh tượng trưng cho núi đá ở Hạ Long. Mỗi khi sử dụng hiệu ứng ánh sáng nơi đây thì tầng 1 chẳng khác gì một lòng vịnh, vô cùng thú vị. Ngoài ra, ở đây còn trang bị những màn hình led lớn càng làm nổi bật những thước phim về vẻ đẹp tạo hóa bí mật của đại dương. Ấn tượng hơn hết là sảnh lớn của tầng một được treo một bộ khung xương cá khổng lồ, kèm phía dưới còn có mô hình thuyền buồm càng gợi lên đời sống chất phác, bình dị của ngư dân miền biển – Một trong những nét đẹp lao động của Việt Nam.

Khi chưa kịp thoát khỏi những nét đặc sắc của tầng 1, bạn đã phải chìm đắm vào không gian tầng 2 với khung cảnh mô phỏng lòng thuyền tựa như thật. Tại đây, bạn sẽ có thêm cái nhìn sâu sắc về đời sống ngư dân vùng biển Quảng Ninh được trải suốt mấy nghìn năm, từ thời kỳ tiền sử cho đến hiện đại. Có thể nói, đây là cuốn nhật ký ghi lại những thành tựu qua từng thời kỳ lịch sử thông qua các hiện vật giá trị hoặc các di tích lịch sử nổi tiếng như chùa Đồng Yên Tử, Vịnh Hạ Long…

Trong kỷ nguyên Đại Việt, Quảng Ninh là vùng địa đầu của Tổ quốc, với thương cảng Vân Đồn hoạt động nhộn nhịp trong các triều đại Lý, Trần, Lê. Các hiện vật giúp du khách có thêm cái nhìn sâu sắc về đời sống ngư dân vùng biển Quảng Ninh được trải suốt mấy nghìn năm, từ thời kỳ tiền sử cho đến hiện đại. 

Quảng Ninh cũng là trung tâm của Thiền phá Trúc Lâm Yên Tử, do Phật Hoàng Trần Nhân Tông sáng lập và vẫn còn phát triển đến ngày nay.

Góc trưng bày trang phục và cảnh sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số tại Quảng Ninh.
 

Các loại vũ khí mà Đệ tứ Chiến khu Đông Triều đã từng sử dụng.

Khu vực tầng 3 để tái hiện lại chi tiết nhất những quy trình, hoạt động cho ngành công nghiệp khai thác than là một trong những biểu tượng gợi nhớ về vùng đất Quảng Ninh. Tuy chỉ là mô hình nhưng nó tái hiện một cách chân thực, giống y hệt đến từng chi tiết nhỏ nhất, mang đến cho khách tham quan cái nhìn “siêu thật” về sự khó nhọc, vất vả của những người công nhân thầm lặng cống hiến vào nền công nghiệp cho Tổ Quốc.

Khu trưng bày lịch sử ngành than tại tầng 3 khiến nhiều du khách hào hứng. Với sa bàn khai trường khai thác than lộ thiên, khách tham quan phần nào hình dung hoạt động khai thác “vàng đen” với nhiều thăng trầm, lịch sử đấu tranh hào hùng của công nhân mỏ dưới ách áp bức của thực dân.

Phác họa chân thực sự hoạt động sản xuất dưới hầm lò của ngành công nghiệp than nổi tiếng tại Quảng Ninh.
 

Đặc biệt, Bảo tàng Quảng Ninh dành riêng một không gian trưng bày những kỷ niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh, kỷ niệm của Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Quảng Ninh được thể hiện sinh động qua các hiện vật giá trị. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhiều lần về thăm vùng than, đến những hải đảo xa xôi, những tầng than, nhà máy, công trường…
 

Ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động trưng bày, Bảo tàng Quảng Ninh cũng đưa vào hoạt động một phiên bản ảo trên website baotangao.baotangquangninh.vn, nâng cấp các hệ thống màn hình tương tác và đang thực hiện dự án trình chiếu công nghệ 3D phục vụ khách tham quan, tổ chức các hoá học lịch sử trực tuyến cho học sinh…

———————————————————————–