Trụ sở Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tọa lạc tại 86 Lê Thánh Tôn, P.Bến Nghé, Q.1; nằm ngay đầu phố đi bộ Nguyễn Huệ) là một trong những công trình kiến trúc cổ kính nổi tiếng của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung. Thời Pháp thuộc, tòa nhà này có tên là Hôtel de ville trong tiếng Pháp, hay Dinh xã Tây trong tiếng Việt. Đến thời Việt Nam Cộng Hòa gọi là Tòa đô chánh Sài Gòn, là nơi làm việc và hội họp của chính quyền. Từ sau ngày đất nước thống nhất đến nay, tòa nhà là nơi làm việc của HĐND, UBND TP.HCM.
Công trình này được đặt viên đá đầu tiên năm 1873, khởi công từ 1898 nhưng mãi đến 1908 mới hoàn thành do lịch sử xây cất mất nhiều năm tranh cãi để đi đến quyết định về vị trí xây dựng cũng như kiến trúc. Hình mẫu kiến trúc của Toà Thị chính Sài gòn tiếp thu từ Toà Thị chính ở Paris theo bản vẽ của nhà kiến trúc Fernand Gardès (cũng chính là người đã thiết kế bổ sung tháp chuông cho nhà thờ Đức Bà Sài Gòn), còn việc trang trí nội thất rất đa dạng và cầu kì do nghệ nhân Ruffier đảm nhiệm.
Công trình thiết kế theo dạng lầu chuông đúc cao – kiểu kiến trúc phổ biến ở miền Bắc nước Pháp. Phần chính giữa là tháp nhọn nhô cao, hai bên có hai tầng mái cân đối, bên trái và bên phải tòa nhà thấp hơn so với các phần còn lại. Thiết kế mặt đứng công trình có sự pha trộn của nhiều phong cách kiến trúc châu Âu như bố cục mặt bằng kiểu Phục Hưng, trang trí kiểu baroque và rococo, cửa sắt kiểu art – nouveau… 30m mặt tiền trích dẫn hầu hết các yếu tố tạo thành phong cách kiến trúc thời Đệ tam Cộng hòa Pháp (1870-1940) như tháp chuông, tràng hoa, huy hiệu… Các chi tiết trang trí mang độ tinh xảo cao.
Cổng chính là hệ thống gồm 5 cổng nhỏ hình vòm liên tiếp nhau, làm bằng sắt uốn hình hoa cầu kỳ, đặt ngay giữa tòa nhà. Cổng phụ ở mặt tiền là lối cho xe hơi chạy thẳng vào sân trong tòa nhà. Các mô – tip trang trí trên cổng phụ khá đơn giản với những tràng hoa cách điệu.
Chính giữa mặt tiền là một kiểu trang trí đắp nổi có hình dáng một người phụ nữ mạnh khỏe và 2 đứa bé đang chế ngự thú dữ, 2 bên cũng là 2 bức phù điêu hình người phụ nữ. Đây là 3 cụm điêu khắc mang phong cách cổ điển thường xuất hiện tại những tháp tòa thị chính của Pháp. Dựa trên hệ thống hình tượng và đặc trưng của phần lớn các tòa thị chính Pháp, bộ 3 phù điêu trên tòa nhà UBND TP HCM là hình tượng nhân cách hóa nữ tính về một Marianne – hiện thân cho Cộng hòa Pháp, biểu hiện cho những giá trị tự do – bình đẳng – bác ái.
Hình tượng nữ thần Marianne bác ái đặt ở trọng tâm dưới tháp chuông và trên trán tường tòa nhà. Marinanne trong tư thế và trang phục Phrygia, gần giống với tượng nữ thần chiến thắng Samothrace, tà áo bay linh động hài hòa với tất cả chi tiết trong cụm điêu khắc. Hình ảnh đứa trẻ chế ngự 2 con sư tử ách chung với nhau cũng nhằm thể hiện thuộc tính về sự bác ái.
Trên trán tháp bên phải là Marianne của tự do với tay dựng thanh gươm (biểu tượng công chính) và tấm bia luật, chim câu hòa bình đậu trên mũ tự do Phrygia. Một nhánh cọ biểu tượng cho sự chiến thắng, còn khẩu đại bác và cây súng dưới chân nhắc đến cuộc cách mạng Pháp. Marianne ngực trần như nữ thần tự do trong tranh của Delacroix.
Marianne bình đẳng, đội vành nguyệt quế, sau lưng là cụm olive tươi tốt, tay cầm cuộn sách có trục, bên dưới là cây tích trượng của thần Hermes (tượng trưng sự truyền tin, hướng dẫn và cứu chữa), dưới chân là đống lúa mì với cái liềm gặt.
Bên cạnh kiến trúc tổng thể và các phù điêu mang đậm nét văn hóa Pháp, công trình còn thể hiện sự giao hòa với kiến trúc Italy giai đoạn Phục Hưng, thể hiện ở 2 lầu chuông 2 bên được bổ sung sau này. Ngoài ra, nét kiến trúc Italy còn thể hiện có hàng cột tròn theo thức cột Corinth (một trong 3 kiểu cột cơ bản của kiến trúc Hy Lạp và La Mã cổ đại) chống đỡ phần trung tâm của lầu một, được xen kẽ với các cửa vòm cung, tạo sự thông thoáng, mềm mại cho tòa nhà. Do kết hợp đa phong cách, tòa nhà từng bị ví như người phụ nữ mang quá nhiều trang sức.
Bên trong tòa nhà UBND TP HCM trang trí rất đa dạng và cầu kỳ do nghệ nhân Ruffier đảm nhiệm. Từ cổng chính dẫn vào sảnh lớn giữa tầng trệt, hướng thẳng đến cầu thang dẫn lên lầu một. Nội thất trang trí phong phú, đầy khắp các bức tường và trần nhà với rất nhiều những bó hoa hay vòng hoa, lá cọ, cành nguyệt quế, ruy băng, tranh kính nhiều màu sắc hay những bức họa trên trần… rất thời thượng lúc bấy giờ.
Từ cổng chính dẫn vào sảnh lớn giữa tầng trệt, du khách sẽ đi thẳng đến cầu thang dẫn lên lầu một.
Tại chiếu nghỉ của cầu thang có phù điêu hai hài đồng cầm tấm huy hiệu
.jpg)
Về trang trí nội thất, ít có công trình nào sánh được về tính cầu kỳ, đa dạng bởi sự kết hợp giữa kiến trúc, điêu khắc và hội họa.
Đặc trưng trên tường và trần nội thất là những bức tranh khổng lồ cầu kì và tinh tế sắp xếp vòng hoa, lá hoa lan tây cách điệu, lá laurier theo phong cách Louis XV, kết cấu hình học, kính màu…
Phòng khánh tiết là nơi thường xuyên đón tiếp các đoàn khách ngoại giao
Bản đồ quy hoạch Sài Gòn năm 1900 đặt trong một phòng tiếp khách.
Ban công tầng 2 của tòa nhà có tầm nhìn ra phố đi bộ Nguyễn Huệ và sông Sài Gòn. Trong thời kỳ đầu khi mới xây dựng, tòa nhà đã có một vị trí đặc biệt trong không gian Sài Gòn xưa, là điểm cuối của con kênh dẫn thẳng ra sông và là một phần của thành Quy (còn gọi là thành Bát Quái).
Những năm 1990, nhiều trụ đèn được lắp đặt để chiếu sáng bên ngoài tòa nhà. Năm 2005, trong quan hệ hợp tác với TP HCM, các chuyên gia ánh sáng của thành phố Lyon đã thiết kế và lắp đặt hệ thống chiếu sáng nghệ thuật làm cho tòa nhà càng thêm rực rỡ.
Sau hơn một thế kỷ tồn tại, dù trải qua hai cuộc chiến tranh lớn, kiến trúc của tòa nhà UBND TP.HCM lịch sử vẫn được gìn giữ nguyên vẹn. Không chỉ thế, tòa nhà còn có tầm quan trọng đặc biệt trong việc định hình bản sắc đô thị của TP HCM thời hiện đại.
——————————————
Hồng bảo Kỷ lục được hiểu là những công trình Kỷ lục được thực hiện trong một thời gian dài, tích hợp những giá trị về kiến trúc, thẩm mỹ, văn hóa… để hình thành nên cho mai sau những di sản, đồng thời góp phần viết tiếp những câu chuyện mà cha ông đã gây dựng, từ đó góp phần định vị những giá trị địa phương nói riêng và Việt Nam nói chung vươn tầm khu vực và thế giới, góp phần định hình, phát triển hình ảnh du lịch địa phương nói riêng và đất nước nói chung thông qua những công trình biểu tượng.
Hành trình tìm kiếm TOP 100 Hồng bảo Kỷ lục Thế giới tại Việt Nam được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) giao cho Trung tâm TOP Việt Nam triển khai và đề cử đến Viện Kỷ lục Thế giới (World Mark) với mong muốn góp phần nhận diện, định vị, quảng bá hình ảnh quốc gia – địa phương ra thế giới. Dự án là một hành trình dài hơi và có thể tiếp nối từ thế hệ này sang thế hệ khác trong mục tiêu chung tạo ra những thay đổi về kiến trúc cảnh quan hiện hữu và quan trọng hơn là góp phần tạo nên những giá trị chiều sâu về văn hóa điểm đến hay lịch sử gắn liền với điểm đến.
 Tòa nhà Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh là công trình quy mô lớn, tọa lạc ở vị trí giáp với ba mặt tiền đường: Đồng Khởi, Lê Thánh Tôn, Pasteur, là điểm nhấn kiến trúc cho khu trung tâm Thành phố. Trải qua hơn một thế kỷ hình thành và phát triển, tòa nhà đã thay đổi tên gọi qua từng thời kỳ, giai đoạn, là chứng nhân cho những chuyển biến lịch sử, chính trị, hành chính, địa lý của Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh.){kind=link}