Philippe Mark xác lập Kỷ lục với mặt số đồng hồ tạo hình bản đồ Việt Nam bằng kỹ thuật tráng men Cloisonné

Philippe Mark được thành lập từ năm 2021 bởi những doanh nhân Việt có niềm đam mê đồng hồ, và được dẫn dắt bởi Kiến trúc sư Philippe Le với hơn 20 năm kinh nghiệm trong việc sưu tầm đồng hồ. Kiến trúc sư Philippe Le đồng thời cũng là nghệ nhân đã thực hiện nên các bản tráng men Cloisonné tại xưởng của đơn vị.  Tuy thời gian thành lập còn khá ngắn, nhưng Philippe Mark hiểu rằng đồng hồ không chỉ đơn thuần là bộ máy đếm thời gian mà còn là sự kết tinh giữa kỹ thuật cơ khí và nghệ thuật chế tác. Điều đó được chứng minh thông qua bộ sưu tập đầu tay PM2705-001 VietNam Limited Edition Worldtimer của đơn vị. 

ĐỀ XUẤT XÁC LẬP KỶ LỤC VIỆT NAM 

Cuối năm 2022, đầu năm 2023, Philippe Mark đã gửi bộ hồ sơ đăng ký xác lập kỷ lục Việt Nam cho mặt đồng hồ số được tráng men tạo hình bản đồ Việt Nam bằng kỹ thuật tráng men Cloisonné với các chi tiết có diện tích rất nhỏ, được tính bằng milimet. Tráng men Cloisonné là một kỹ thuật tráng men cổ xưa, nó dùng để trang trí các đồ vật kim loại bằng men thủy tinh, ở những thời đại xa xưa hơn nữa nó cũng được sử dụng để khắc lên đá quý, thủy tinh hoặc các vật liệu khác. 

Cận cảnh mặt đồng hồ số bằngkỹ thuật tráng men Cloisonné tạo hình bản đồ Việt Nam của Philippe Mark

Có thể nói Philippe Mark là đơn vị hiếm hoi đầu tiên tại Việt Nam thực hiện tráng men Cloisonné trên mặt số đồng hồ, một kỹ thuật rất phức tạp được thực hiện hoàn toàn thủ công bởi bàn tay nghệ nhân trong suốt quá trình chuẩn bị cho đến khi sản phẩm được hoàn thành. Toàn bộ quy trình chế tác được nghệ nhân Philippe Mark tuân thủ theo kỹ thuật cổ xưa, đảm bảo sản phẩm sau khi hoàn thành đạt được độ hoàn thiện tinh xảo, tính thẩm mỹ cao và giữ nguyên màu sắc lên đến cả trăm năm.

Philippe Mark đã lựa chọn vàng, đặc biệt là vàng 18k bởi đặc tính tương thích của nó với men giúp phá hủy sự hình thành oxit ảnh hưởng đến lớp men kế tiếp và ít biến dạng khi nung ở nhiệt độ cao. Đây là loại vật liệu có rất ít độ biến dạng khi nung ở nhiệt độ cao và không bị đổi màu do oxy hóa ở nhiệt độ cao. Cùng với phôi mặt số đồng hồ, các sợi chỉ Cloisonné cũng được chế tác từ vàng có độ mỏng từ 0.03mm đến 0.07mm tùy vào yêu cầu thể hiện ở từng vị trí trên mặt men và chúng được sắp xếp dọc theo những đường nét đã được phát họa trên bản thảo của mẫu thiết kế sao cho các đoạn uốn cong thành các góc vuông để dây không bị vồng lên. 

Các bước tạo hình mặt đồng hồ vô cùng phức tạp và đòi hỏi sự tỉ mỉ cao. 

Quá trình tạo hình dây được thực hiện bằng một cây kìm nhỏ có độ sắc bén, hai cây nhíp mỏ cong và bộ gá tùy chỉnh. Tất cả mọi thao tác đều được thực hiện dưới kính hiển vi soi nổi có độ phóng đại lên đến 45X. Công đoạn này đòi hỏi nghệ nhân phải là người có đôi tay khéo léo, điêu luyện và thẩm mỹ nhất, bởi lẽ chính những sợi chỉ này sẽ làm các chi tiết trở nên sắc nét hơn và tạo độ sâu ấn tượng nhất cho bức tranh tuyệt đẹp của mặt số đồng hồ, như các hòn đảo thuộc 2 quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa sử dụng loại chỉ có độ mỏng 0.03mm. Vì thực tế trên mặt số đồng hồ, các hòn đảo này chỉ nhỏ bằng mũi kim may áo.

Quy trình sàng rửa men thủy tinh rất quan trọng, men cần được “rửa” bởi vì quá nhiều hạt mịn trong men trong suốt có thể gây ra vẩn đục. Khi “rửa” men, những hạt rất mịn này sẽ bị loại bỏ. Bằng cách nghiền men dưới kích cỡ của mắt lưới sàng 80 mesh và 150 mesh, men 80 mesh là một hỗn hợp của các hạt có kích thước đường kính từ 0,0070 inch đến các hạt nhỏ hoặc kích thước bụi nhỏ hơn micromet, nó được sử dụng phổ biến trong kỹ thuật sàng lọc.  

Quá trình đưa men lên phôi mặt số đồng hồ được xem như một công đoạn tiên quyết cho toàn bộ quá trình vì nó đòi hỏi sự tập trung toàn tâm toàn ý Điều khó nhất trong công đoạn này là đưa men vào các đảo Phú Quốc, Côn Đảo, quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, chính xác là Philippe Mark đưa từng hạt men siêu nhỏ vào bên trong từng hòn đảo này. Việc kiểm soát lỗ rỗng bóng khí trong men cũng vô cùng quan trọng, chỉ cần một lỗi nhỏ cũng để lại bóng khí trong men sau khi nung.  Đặc biệt hơn hết là công đoạn chọn màu men, sau một quá trình cân nhắc kỹ lưỡng Philippe Mark quyết định sử dụng màu men với tông màu đỏ để làm nổi bật bản đồ Việt Nam cùng 2 quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa nhằm thể hiện tinh thần yêu nước, yêu “lá cờ đỏ sao vàng” của tổ quốc Việt Nam, và màu xanh là màu đặc trưng của nước biển, cũng là màu tượng trưng cho sự hy vọng về một đất nước phồn vinh, tươi đẹp.

Quy trình nung men đòi hỏi phải chính xác về nhiệt độ lò nung và thời gian nung. Philippe Mark chọn nhiệt độ từ 700 đến gần 900 độ C cho quá trình nung men đục và men trong. Sau khi hoàn thành nung men lần cuối, mặt số đồng hồ sẽ được chà nhám thô nhằm kiểm tra bóng khí trên bề mặt men. Công đoạn chà nhám thô được thực hiện tỉ mỉ vì đây là công đoạn dễ dẫn đến nứt men, các mặt số bị nứt sau khi chà nhám thô sẽ bị loại bỏ, tỉ lệ mặt số bị nứt ở công đoạn này chiếm trên 80% tổng mặt số đã hoàn thiện, các mặt số đảm bảo nguyên vẹn sẽ được tiếp tục nung lại. Công đoạn đánh bóng và kiểm tra bóng khí trong men là hai công đoạn cuối cùng, Philippe Mark sẽ tiến hành loại bỏ các mặt số có lượng bọt khí xuất hiện nhiều, quá trình chọn lựa này rất khắc khe và được thực hiện dưới kính hiển vi. 

Mặt đồng hồ hoàn thiện.

Với kĩ thuật tráng men Cloisonné phức tạp và vô cùng kỳ công, nghệ nhân tại Philippe Mark phải bỏ công sức từ 80 đến 90 giờ để chế tác một mặt số đồng hồ tráng men Cloisonné. Ở Philippe Mark, mặt men sẽ được hoàn thiện tinh xảo với gần như không có bóng khí hoặc rất ít bóng khí xuất hiện trong men.

CHÍNH THỨC XÁC LẬP KỶ LỤC VIỆT NAM

Sau thời gian xem xét hồ sơ đăng ký và thẩm định sản phẩm thực tế, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã chính thức xác lập Philippe Mark là “Đơn vị thực hiện mặt số đồng hồ tạo hình bản đồ Việt Nam bằng kỹ thuật tráng men Cloisonné, với các chi tiết có diện tích nhỏ nhất”. Cụ thể, đường kính mặt số tráng men trung tâm là 19 mm, dày 1,1 mm. Nghệ nhân dùng dây vàng dát mỏng như sợi tóc (từ 0,03 đến 0,07 mm) để uốn thành hình dạng chữ S của vùng đất liền bản đồ Việt Nam và hai quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa trên hai mẫu VietNam Limited Edition Worldtimer (vàng hồng 18K PM2705R-001 và thép không gỉ PM2705S-001).
 

Sản phẩm đồng hồ của Philippe Mark được xác lập kỷ lục Việt Nam về kỹ thuật tráng men Cloisonné

Chia sẻ về quá trình thực hiện chiếc đồng hồ đặc biệt trên, ông Philippe Le – Chủ tịch Philippe Mark phấn khởi khi “đứa con tinh thần” đã đạt thành tích “khủng”, nhất là khi doanh nghiệp mới thành lập hai năm và dòng VietNam Limited Edition Worldtimer là sản phẩm đầu tay, mỗi phiên bản chỉ sản xuất với số lượng giới hạn.

Dự kiến, Philippe Mark sẽ đón nhận bằng xác lập Kỷ lục tại sự kiện Hội ngộ Kỷ lục gia Việt Nam gần nhất trong năm 2023.