'Ở Nhật Bản, người ta thường ăn thịt gà vào dịp Giáng sinh', một phụ nữ 30 tuổi người Nhật cho biết.
'Mỗi năm, tôi đặt hàng tiệc và thưởng thức nó cùng gia đình. Tôi thích món gà ngon và tấm hình dễ thương đi kèm với nó như một phần thưởng.' Naomi và gia đình cô ấy thưởng thức KFC cho bữa tối Giáng sinh.
Hàng năm kể từ giữa những năm 1980, những bức tượng Colonel Sanders có kích thước thật – mặc trang phục ông già Noel trong kỳ nghỉ – đã chào đón những người dân địa phương và khách du lịch trên khắp đất nước.
Theo số liệu được đưa ra bởi chuỗi thức ăn nhanh của Mỹ, KFC Nhật Bản đã thu về 6,9 tỷ yên (khoảng 63 triệu đô la Mỹ) từ ngày 20 đến 25 tháng 12 năm 2018.
Ngày bận rộn nhất của KFC Nhật Bản thường là ngày 24 tháng 12, trong đó họ thường bán gấp khoảng 5 đến 10 lần so với những ngày thông thường.
'Khi Giáng sinh đến gần, quảng cáo KFC phát trên TV – chúng trông rất ngon. Chúng tôi đặt hàng sớm sau đó đến cửa hàng vào thời gian được chỉ định để lấy thức ăn của chúng tôi', Naomi nói. 'Những người không đặt trước phải xếp hàng dài hàng giờ.'
'KFC ở mọi nơi'
Để hiểu rõ hơn về cách thức và lý do tại sao gà rán trở thành đồng nghĩa với Giáng sinh ở Nhật Bản, chúng ta phải quay trở lại vài thập kỷ.
Sau một thời kỳ khắc khổ sau Thế chiến II vào những năm 1940 và 50, nền kinh tế Nhật Bản bắt đầu cất cánh mạnh mẽ.
'Sức mạnh kinh tế của Nhật Bản đã vượt bậc … và lần đầu tiên mọi người có tiền để thưởng thức văn hóa tiêu dùng', Ted Bestor, giáo sư Nhân học Xã hội tại Đại học Harvard, người đã nghiên cứu về ẩm thực và văn hóa Nhật Bản trong quá khứ 50 năm.
'Vì Mỹ là một cường quốc văn hóa vào thời điểm đó, có mối quan tâm lớn đến thời trang phương Tây, thực phẩm, các chuyến đi nước ngoài – Nhật Bản đã thực sự mở cửa.'
Vào năm 2012, Japan Airlines đã hợp tác với KFC để cung cấp 'AIR Kentucky Fried Chicken'. KAZUHIRO NOGI / AFP via Getty Images
Khi sống ở trung tâm Tokyo vào đầu những năm 1970, Bestor nhớ lại đã thấy nhiều thương hiệu nước ngoài xuất hiện, như Baskin-Robbins, Mister Donut và The Original Pancake House.
Trong giai đoạn toàn cầu hóa nhanh chóng này, ngành công nghiệp thức ăn nhanh của Nhật Bản đã mở rộng 600% từ năm 1970 đến 1980, theo 'Colonel Comes To Japan', một bộ phim tài liệu năm 1981 của đạo diễn John Nathan.
KFC – sau đó được gọi là Kentucky Fried Chicken – mở cửa hàng đầu tiên tại Nhật Bản tại Nagoya vào năm 1970.
Đến năm 1981, chuỗi này đã mở được 324 cửa hàng – hơn 30 cửa hàng mỗi năm – và kiếm được khoảng 200 triệu đô la Mỹ mỗi năm.
'Có vẻ như, đột nhiên, Kentucky Fried Chicken có ở khắp mọi nơi,' Bestor nhớ lại.
Kentucky cho Giáng sinh
Giáng sinh đã và vẫn là một ngày lễ thế tục ở Nhật Bản – một đất nước mà ít hơn 1% dân số xác định là Kitô hữu – và trong những năm 1970, nhiều người đã không thiết lập truyền thống Giáng sinh của gia đình.
Khi đến quốc gia này kinh doanh. Công ty đã phát động chiến dịch tiếp thị 'Kentucky for Christmas' vào năm 1974.
Một số báo cáo cho biết Takeshi Okawara, người quản lý KFC đầu tiên của đất nước và sau đó trở thành CEO của KFC Nhật Bản, đã tiếp thị gà rán như một món ăn Giáng sinh truyền thống của Mỹ để tăng doanh số.
Nhưng theo KFC Nhật Bản, Okawara đã đến những bữa tiệc Giáng sinh với tư cách là ông già Noel. Khi những đứa trẻ yêu thích nó, ông nhìn thấy một cơ hội kinh doanh.
Các nguồn khác cho biết Okawara chỉ đơn giản là tình cờ nghe thấy người phương Tây tìm kiếm một sự thay thế cho gà tây và nghĩ ra một sự thay thế.
Để mâu thuẫn câu chuyện nguồn gốc sang một bên, KFC quản lý để nắm bắt trí tưởng tượng của thực khách Nhật Bản và tạo ra một hiện tượng quốc gia.
Tiếp thị Giáng sinh hấp dẫn
Một người đàn ông Nhật Bản, chụp ảnh vào năm 2015, tạo dáng sau khi mua KFC cho gia đình vào đêm Giáng sinh ở Tokyo.
Taro Karibe / Getty Images
Tất nhiên, 'Kentucky for Christmas' đã không gây chú ý nếu không có khoản đầu tư quảng cáo đáng kể.
Một quảng cáo KFC Giáng sinh điển hình từ những năm 1970 hoặc thập niên 80 có thể đã cho thấy một gia đình đang thưởng thức một bữa tiệc gà rán vàng óng ả như bài hát 'My Old Kentucky Home' làm nền quảng cáo.
'Đối với bất kỳ ai lớn lên ở Mỹ, bạn sẽ biết ngay rằng 'My Old Kentucky Home' không phải là một bài hát mừng Giáng sinh,' Bestor nói.
'Nhưng những chiến dịch thực sự đẹp mắt đã liên kết gà rán với Giáng sinh cũng như Giáng sinh với ý tưởng tiêu thụ thực phẩm xa xỉ. Rõ ràng, ý tưởng đó đã được giữ vững.'
Những quảng cáo như vậy định vị KFC một cách trang nhã, chân thực để ăn mừng theo phong cách Mỹ thực sự, ngay cả khi điều đó không hoàn toàn đúng với thực tế.
'Quảng cáo lễ hội là những gì ban đầu khiến tôi muốn ăn KFC vào dịp Giáng sinh', Shuho Inazumi, một thủ thư sống ở Iwakuni trên đảo Honshu, nói với CNN Travel. 'Tôi đến từ vùng nông thôn và không có quá nhiều KFC xung quanh, vì vậy KFC được coi là tuyệt vời.'
Hương vị quen thuộc
Ảnh chụp màn hình từ quảng cáo truyền hình Giáng sinh KFC Nhật Bản năm nay, trong đó một nhóm bạn ngạc nhiên khi phát hiện ra tất cả họ đã xuất hiện để ăn tối với xô gà rán. Ảnh: KFC Nhật Bản / Youtube
Nhưng để đạt được thành công lâu dài như vậy chỉ với quảng cáo thông minh sẽ không hoàn toàn công bằng – nó cũng có thể được quy cho sự tương thích của KFC với các chuẩn mực văn hóa hiện có.
'Về mặt cấu hình hương vị, Kentucky Fried Chicken không phải là một sự kéo dài – nó không phải là một hương vị mới hoặc một cái gì đó mà mọi người phải làm quen,' ông nói.
Tương tự như vậy, truyền thống chia sẻ một 'thùng tiệc' lớn của gà rán, xà lách trộn và bánh phù hợp với văn hóa ẩm thực Nhật Bản.
'Có thể chia sẻ thức ăn là một thông lệ xã hội quan trọng ở Nhật Bản. Vì vậy, một xô gà rán vừa có vị vừa quen và đáp ứng mong muốn được ăn cùng nhau', ông nói thêm.
Năm nay, KFC một lần nữa thu hút thực khách bằng hình ảnh ngon miệng về các món ăn như dùi trống vàng, bánh đỏ lễ hội và đùi gà hun khói bóng loáng. Và trong khi các gói Giáng sinh và thùng tiệc của công ty vẫn cực kỳ phổ biến, một số người Nhật đã hình thành những truyền thống mới trong những năm qua.
'Tôi thường mua KFC Giáng sinh, không có nhiều lựa chọn thực phẩm cho ngày lễ', Inazumi nói.
'Bây giờ tôi có thể tìm thấy cách nấu thịt bò nướng, giăm bông và gà nướng trực tuyến, đi đến một potluck với bạn bè hoặc ghé thăm một bữa tiệc Giáng sinh tại khách sạn.'
Đối với Naomi, đó không phải là truyền thống mà cô dự định sẽ sớm từ bỏ.
'Bây giờ tôi không có con,' cô nói. 'Nhưng đây là một truyền thống [gia đình tôi] hy vọng sẽ tiếp tục trong tương lai.'
