Sau những cơn mưa lớn, nhiều tuyến đường ở Sài Gòn ngập sâu, các phương tiện đi lại khó khăn. Hàng loạt xe chết máy, nhiều người phải dắt bộ, quần áo ướt nhẹp, bì bõm trong những vũng nước là điều không mấy khó thấy trong những ngày này. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách xử lý đúng khi xe chết máy. Nhằm cung cấp những kiến thức cần thiết đến bạn đọc, chúng tôi đã tư vấn đến các chuyên gia kỹ thuật.
Không cố khởi động khi xe đã chết máy
Các chuyên gia cho biết, trước khi qua chỗ ngập: Nếu bắt buộc phải đi qua, trước hết phải xác định được mực nước (độ sâu) tại chỗ ngập. Theo tiêu chuẩn, độ sâu an toàn không vượt qua tâm (trục) bánh xe. Quan sát các xe khác đang đi qua chỗ ngập xem độ sâu có an toàn cho xe của mình không. Nếu chắc chắn về độ sâu chỗ ngập, trước khi cho xe qua, nên tắt tất cả các phụ tải như điều hòa, hệ thống giải trí… Ngoài ra, cũng cần xác định vị trí các que thăm, lọc gió, các đường ống dẫn, bình ắc quy so với mực nước.
Khi đi qua chỗ ngập, về số thấp, giữ tốc độ vừa phải, ga hơi lớn. Không đi nhanh quá tránh tình trạng nước tràn qua ca-pô vào họng gió gây hự hại, không chậm quá tránh nước vào ống xả gây chết máy. Tuyệt đối, không dừng lại trong vùng ngập, nếu bắt buộc phải dừng lại thì về N, kép phanh tay, ga hơi lớn. Khi có thể tiếp tục lăn bánh nhanh tay vào số 1 và di chuyển qua vùng ngập.
Cách xử lý khi bị chết máy: Với những chiếc ôtô bị chết máy khi ngập nước, tuyệt đối không khởi động lại. Nếu cố nổ máy có thể làm cong tay biên, trường hợp nặng có thể gẫy tay biên dẫn đến vỡ lốc máy. Nguyên nhân là do nước tràn vào động cơ gây hiện tượng nén nước (thủy kích). Xe bị ngập nước sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống điện, do đó nên tắt chìa khóa. Việc này giúp bảo vệ các thiết bị điện tử và tránh bị chập. Hơn nữa, khi mức nước ngập quá mép cửa dưới thì tuyệt đối không mở cửa xe. Nước sẽ tràn vào bên trong làm hư hỏng các bộ điều khiển. Gọi ngay cho đội cứu hộ. Trong khi chờ cứu hộ nên tắt khóa điện, nếu có thể tháo cọc âm ắc quy hoặc đẩy xe đến vị trí ít ngập hơn. Lúc này, có thể tự kiểm tra dầu động cơ, dầu hộp số, lọc gió động cơ xem có bị nước vào không.
Một ô tô bị chết máy nằm giữa biển nước
Với xe máy: Trường hợp xe bị ngập nước khi đang di chuyển, chỉ cần lau bu-gi, xả nước trong ống pô là có thể vận hành bình thường. Tuy nhiên đây chỉ là giải pháp tạm thời. Để đảm bảo an toàn, cần phải thay dầu động cơ ngay sau đó. Với những chiếc xe ga, bên cạnh thay dầu cần kiểm tra bộ lọc khí. Do đặt thấp nên dễ bị ngấm nước dẫn đến khó nổ máy. Xe bị ngập hoàn toàn do bị nước cuốn hoặc ngâm lâu ngày trong nước thì điện là hệ thống đầu tiên cần phải kiểm tra, đặc biệt là những xe trang bị công nghệ phun xăng điện tử.
Những xe ngập chắc chắn phải thay dầu mới, kiểm tra chế hòa khí, xả hết xăng (cả bình xăng con), lau hoặc thay bugi nếu cần thiết. Thay lọc gió, với xe ga cần làm khô bộ truyền động. Cần chú ý tới bạc đạn ở hai bánh và nên tới các garage để tháo bạc đạn, làm khô và tra mỡ. Ngay khi xe bị chết máy giữa dòng nước, bạn không nên cố khởi động lại ngay mà hãy tìm nơi có độ dốc lớn để nâng đầu xe lên cao, giúp nước trong ống xả thoát ra ngoài.
Sau đó có thể tháo, lau chùi bugi (nếu không tự làm được có thể thuê thợ sửa thường xuất hiện ngay gần đó). Sau đó xe có thể khởi động lại tạm thời. Khi xe đã ra khỏi khu vực ngập úng, hãy mang xe đến các cửa hàng sửa chữa, bảo dưỡng để kiểm tra xe lại xe, thay dầu máy cho xe trong thời gian sớm nhất.
Đối với xe ga thì cấu tạo, thiết kế động cơ của xe tay ga có nhiều khác biệt so với những chiếc xe số, đặc biệt hệ thống điện, nén đều là những bộ phận nhạy cảm với nước. Khi xe tay ga bị chết máy do ngập nước, bạn cũng không nên khởi động lại xe ngay vì có thể khiến xe hỏng nặng hơn bởi nước sẽ thâm nhập sâu hơn vào trong máy, gây nên tình trạng ăn mòn động cơ về sau này. Ngoài ra cấu tạo của đường ống thông hơi của hộp số tự động thấp nên nước cũng dễ bị lọt vào dầu máy khiến dầu bị oxi hóa từ màu vàng thành màu trắng đục.
Bình tĩnh xử lý
Khi bị ngập, việc cần làm đầu tiên là phải bình tĩnh dắt xe ra khỏi vùng ngập nước, tìm đến các cửa hàng sửa chữa gần đó, hoặc bạn tự thực hiện các bước sau:
– Tháo bugi, lau chùi thật khô rồi lắp lại.
– Sau đó bạn cần xả toàn bộ dầu trong khoang máy, vệ sinh lại khoang máy và thay dầu mới để đảm bảo không còn lẫn nước trong dầu nhớt.
– Các đầu mối trong hệ thống điện cũng cần được sấy khô. Hãy nhớ rằng trong nước mưa thường chứa nhiều tạp chất có thể ăn mòn hoặc ô xy hóa các mối tiếp xúc trong hệ thống điện trong quá trình sử dụng.
– Cần làm khô hệ thống phanh để giảm thiểu khả năng bị chai má phanh. Nếu xích, chân phanh và cần khởi động dính tạp chất bạn có thể sử dụng mỡ hoặc dầu máy để tẩy sạch.
Với những xe bị ngâm nước trong thời gian dài, khi xảy ra ngập úng, có thể chiếc xe của bạn sẽ bị ngâm trong nước trong vài ngày, toàn bộ kết cấu xe đều bị tác động bởi nước. Trong trường hợp này việc xử lý phức tạp hơn rất nhiều. Bạn cần chú ý đến những vấn đề sau:
– Kiểm tra hệ thống điện đầu tiên vì bộ phận này ảnh hưởng đến khả năng vận hành của xe, nhất là đối với xe tay ga trang bị hệ thống phun xăng điện tử. Kiểm tra mô tơ bộ đề, đây là bộ phận cũng rất dễ cháy khi bị ẩm.
– Làm khô các bộ phận, đường điện nhất là ở các nút tiếp xúc. Khi xe bị ngập toàn bộ, bạn nên thay bình ắc quy mới vì rất có thể nó đã bị ngắn mạch.
– Thay dầu máy cho xe, kiểm tra bộ chế hòa khí và xả hết bình xăng con, lau hoặc thay bugi. Với xe tay ga cần thay lọc gió và làm khô bộ truyền động bới nếu bị ướt dây đai không bám với ly hợp, xe đi sẽ có cảm giác giật, khó tăng tốc và hao xăng.
Hạn chế đi vào những vùng ngập nước dù có phải đi xa hơn bình thường. Không đi quá sát vào lề đường vì đây là khu vực trũng hơn và khi bị ngập cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn. Giữ khoảng cách thích hợp với xe trước và tránh đi gần các xe trọng tải lớn vì dễ bị tác động bởi sóng nước do các xe này gây ra.Khi đi xe trong điều kiện “lội nước”, với xe số bạn cần giảm ga đi số thấp (số 1 hoặc 2) và giữ đều ga để nước không xâm nhập vào ống xả do hơi đẩy ra ngoài. Trong mọi tình huống, cần hết sức bình tĩnh để xử lý mọi vấn đề có thể xảy ra.
Đối với xe ô tô, để có thể di chuyển qua các khu vực ngập nước một cách an toàn nhất, các lái xe có thể chú ý những điểm sau:
– Quan sát các xe đi trước, nếu mực nước không quá nửa lốp xe thì mới tiến hành đi qua. Bởi nếu mực nước dâng lên quá nửa lốp xe thì lúc này khả năng nước tràn vào khoang lái và tràn qua hệ thống điện dưới gầm xe là rất cao. Khi mặt sàn của xe bị ngập nước, xe có nguy cơ bị chập điện dẫn đến hư hại hệ thống điện bên trong ảnh hưởng đến các trang thiết bị trên xe.
– Nếu điều kiện giao thông cho phép, các bạn nên đi ở giữa tâm đường bởi đây luôn là vị trí cao nhất của mặt đường và điều này sẽ giúp giảm mực nước và giảm nguy cơ cho chiếc xe của bạn.
– Luôn giữ khoảng cách với các phương tiện khác và tránh xa những xe có trọng tải lớn bởi những phương tiện khác khi di chuyển sẽ tạo ra những cơn sóng nước lớn tràn qua nắp capo của xe bạn và có thể làm nước tràn vào họng hút gió và vào thẳng động cơ gây hiện tượng "thuỷ kích".
– Khi lái xe đi qua khu vực ngập, các lái xe nên để chuyển sang chế độ số M hoặc số bán tự động để có thể cài số 1 (vì nếu để ở số D tự động thì khi xe đủ vòng tua sẽ sang số làm giảm ga dẫn đến việc nước xộc vào ống xả), tiến xe từ từ, đều chân ga, tiếng máy tròn để nước không bị xộc vào ống xả do yếu ga. Tắt một số những thiết bị như điều hoà, hệ thống giải trí để giảm tải cho động cơ và cũng tránh bị chập cháy trong tình huống nước tràn vào.
– Tuyệt đối không rồ ga phóng qua đường ngập bởi nguy cơ nước có thể bị áp lực đẩy tràn lên nắp capo và tràn vào cổ hút gió của động cơ gây hiện tượng thuỷ kích. Một kinh nghiệm nhỏ mà cánh tài già thường chia sẻ với nhau là trước khi đi qua những chỗ có ngập nước, nên tháo đường ống hút gió ở phía đầu xe ra để lấy gió trực tiếp từ khoang động cơ vào (vị trí cao nhất) mà không thông qua đường khí nạp theo xe (vị trí thấp hơn). Qua khỏi đoạn ngập lụt, lắp lại lọc gió động cơ trả lại hiện trạng như ban đầu.
