Người dân đi bộ trên đại lộ Champs-Élysées trong ngày cấm phương tiện cơ giới. Ảnh: Getty
Thị trưởng Paris Anne Hidalgo đã công bố kế hoạch nhằm hạn chế giao thông ở thủ đô nước Pháp và quy hoạch phố đi bộ ở trung tâm thành phố để giảm bớt một nửa số xe hơi thuộc sở hữu tư nhân ở đây.
Động thái này được đưa ra trong bối cảnh diễn ra tranh luận xoay quanh việc đóng cửa các tuyến đường dọc sông Seine vào mùa hè năm ngoái và các biện pháp giảm lưu lượng phương tiện giao thông khác được đề xuất, sau khi tình hình ô nhiễm trở nên nghiêm trọng một cách đột biến, tạo ra một đám mây khói bụi bao phủ khắp Paris.
Phát biểu trên tờ báo Journal du Dimanche, bà Hidalgo cho biết muốn “giảm số xe hơi gây ô nhiễm xuống còn một nửa” tại Paris. Đây là một phần trong chiến dịch nhằm “giành lại không gian công cộng” cho người đi bộ, người đi xe đạp và các phương tiện không tác động xấu đến môi trường khác trong đó có ô tô điện và xe trượt scooter.
Một đoạn đường dài 1km đường dọc sông từ Quảng trường Concorde và Cầu Hoàng Gia cũng được lên kế hoạch đóng cửa.
Chính quyền thành phố cũng có kế hoạch nhằm hạn chế giao thông trên hai tuyến đường chính từ phía đông sang phía tây: phía trên đường cao tốc trên bờ phải và phố Rivoli, nơi có Tòa Thị Chính.
Bà Hidalgo cũng đang có kế hoạch xây dựng một tuyến xe buýt điện mới, tăng làn xe đạp trên những con đường đông đúc và quy hoạch phố đi bộ ở khu trung tâm.
Bà cho biết vấn đề môi trường đang hết sức cấp bách và ưu tiên hàng đầu hiện nay là “sạch hóa” các phương tiện giao thông.
“Thảm họa sắp xảy đến, và chúng ta không thể ngồi im chờ chết được. Có quá nhiều xe hơi ở Paris”, bà Hildago tuyên bố trong bài phát biểu với người dân.
Thị trưởng cho biết từ tháng 9/2018, một tuyến xe buýt điện – biệt danh là “tàu điện Olympic” nhằm chào đón Thế vận Hội mùa hè 2024 – sẽ được mở bên cạnh một phần của đường cao tốc dọc con sông Seine.
Tin tức này dự đoán sẽ khiến những người lái xe ở Paris tức giận và thất vọng trong, và làm phật lòng các nhà chính trị phản đối bà Hidalgo do quyết định đóng cửa đường cao tốc bên sông.
Vào mùa hè năm 2016, đoạn đường cao tốc dài 3.3km từ Tuileries ở Quận 1 và cổng Arsenal gần Bastille ở Quận 4 dọc theo bờ phải của sông Seine đã bị đóng cửa. Các đường cao tốc trên bờ trái cũng đã bị cấm đường trước đó.
Cộng đồng tài xế đã nổi giận và phàn nàn rằng việc ùn tắc giao thông kéo dài gây ra bởi việc đóng cửa nhiều tuyến đường đã gia tăng tình trạng ô nhiễm.
Cảnh sát cho hay những con đường sẽ được mở cửa trở lại nếu nảy sinh vấn đề dài hạn, nhưng Tòa Thị Chính khẳng định họ sẽ giữ quyết định của mình.
Thị trưởng Paris cho biết bà “hành động vì những thế hệ tương lai” và sẽ không bị những lời chỉ trích làm cho lay chuyển. Vào tháng 12/2016, Paris đã cấm một nửa số xe lưu hành trong vòng vài ngày và cung cấp dịch vụ giao thông công cộng khi tình hình ô nhiễm vượt kiểm soát.
Bà Hidalgo cho biết: “Quá trình biến khu trung tâm thành tuyến phố đi bộ đang được tiến hành rồi. Các con đường vẫn sẽ cho phép phương tiện của cư dân địa phương, xe cảnh sát, dịch vụ khẩn cấp và chuyển phát được đi qua, nhưng không phải dành cho tất cả các loại xe cộ”.
“Chúng tôi khẳng định rõ rằng mục đích của mình là làm giảm đáng kể lưu lượng phương tiện, một biện pháp đang được áp dụng tại nhiều thành phố lớn trên thế giới. Chúng ta phải luôn nhắc nhở mọi người rằng: càng ít xe cộ, càng giảm ô nhiễm”, Thị trưởng Paris nhấn mạnh.
Paris không bị ô nhiễm nặng như Bắc Kinh. Nhưng những lo ngại về ô nhiễm cũng đã gia tăng, đặc biệt là khí thải của một lượng lớn động cơ diesel (chiếm 50% thị trường châu Âu, so với chỉ 3% ở Mỹ). Những “Ngày không xe hơi” tiến tới hạn chế ôtô không phải là bước đi đầu tiên Paris đã thực hiện để ngăn cản khí thải độc hại.
Tuy nhiên, Paris không đơn thuần chỉ là cấm hay hạn chế. Velib là dịch vụ chia sẻ xe đạp đã có từ rất lâu trước khi London học hỏi, và chương trình tương tự cũng được mở sang xe điện. Đặc biệt, Paris còn miễn phí toàn bộ giao thông công cộng để khuyến khích sử dụng các phương tiện thay thế và tăng cường đi bộ trên các con đường ở thủ đô.
Không hề ngạc nhiên khi Paris là nơi tổ chức và ký kết về một thỏa thuận cắt giảm khí thải carbon để làm giảm nhiệt độ Trái đất trong tương lai. Điều cuối cùng Pháp nhìn thấy thành phố của ánh sáng bị che khuất bởi sương khói ô nhiễm.
