Văn Miếu, tên đầy đủ là Văn Thánh Miếu, là nơi thờ tự, tôn vinh Khổng Tử, người sáng lập ra Nho giáo, người sáng lập ra Nho giáo, người được hậu thế tôn vinh là “Vạn thế sư biểu” (người thầy mẫu mực của muôn đời). Ở khu vực Đông Á, nơi Nho giáo có ảnh hưởng sâu sắc trong suốt hàng ngàn năm lịch sử, hầu hết các quốc gia đều lập Văn Miếu.
Khổng Tử là nhà tư tưởng, nhà chính trị và là người sáng lập học phái Nho gia vào cuối thời Xuân thu Trung Quốc.
Ở nước ta, ngay trong thời Lý, khi Phật giáo đang trong thời cực thịnh và giữ vị trí quốc giáo, vua Lý Thánh Tông đã cho lập Văn Miếu vào năm 1070 để thờ Khổng Tử, Chu Công, Tứ phối và Thất thập nhị hiền, đồng thời làm nơi học tập cho hoàng thái tử. Đến năm 1076, triều Lý cho dựng trường Quốc Tử Giám bên cạnh Văn Miếu để đào tạo con em hoàng tộc. Như vậy, ngay từ thuở ban đầu, Văn Miếu không chỉ là nơi thờ tự người sáng lập ra Nho giáo mà còn là nơi đào tạo nhân tài cho triều đại, cho đất nước.
Suốt từ đó trở về sau, cùng với sự phát triển của Nho giáo tại Việt Nam, Văn Miếu càng được xem trọng và mở rộng qui mô. Thời Trần đổi tên Quốc Tử Giám thành Quốc Học Viện và đào tạo không chỉ con em trong hoàng tộc mà cả những học trò xuất sắc trong bách tính.
Đại Việt sử ký toàn thư. Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, tập 1, tr.234 chép: “Mùa thu tháng 8, làm Văn Miếu, đắp tượng, Khổng Tử, Chu Công và Tứ phối, vẽ tượng Thất thập nhị hiền, bốn mùa cúng tế. Hoàng thái tử đến đấy học.”
Từ thời Hậu Lê đến thời Nguyễn, Nho giáo ảnh hưởng bao trùm trong xã hội, Văn Miếu không chỈ có tại kinh đô mà còn được xây dựng tại nhiều tỉnh. Đặc biệt, trong thời Nguyễn (1802-1945), ngoài Văn Miếu tại kinh đô Huế, tất cả tỉnh lị mà còn có ở cấp phủ, huyện; thậm chí ở cấp xã cũng có Văn Chỉ. Đó là nơi thờ tự Khổng Tử, các đồ đệ thành danh của ngài cũng là nơi tôn vinh Nho học, tri thức và đạo đức Nho giáo.
TOP 5 VĂN MIẾU CỔ ĐÁNH ĐÂU NỀN HỌC VẤN LÂU ĐỜI CỦA VIỆT NAM
1. Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội): Là Văn Miếu đầu tiên của nước ta, được vua Lý Thánh Tông cho xây dựng năm 1070. Năm 1076, Lý Nhân Tông cho lập Quốc Tử Giám ở bên cạnh Văn Miếu, có thể coi đây là trường Đại học đầu tiên ở Việt Nam. Ngày nay Văn Miếu Quốc Tử Giám được xem như là biểu tượng của tri thức, của nền giáo dục Việt Nam.
2. Văn Miếu Xích Đằng (Hưng Yên): Còn được gọi là Văn Miếu Hưng Yên, được xây dựng vào năm 1832, nằm trong quần thể di tích Phố Hiến, nay thuộc địa phận thôn Xích Đằng, phường Lam Sơn, TP Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên. Xưa kia, nơi này là Văn Miếu của trấn Sơn Nam. Hiện tại, Văn Miếu Xích Đằng vẫn còn lưu giữ được 9 tấm bia đá ghi danh các nhà khoa bảng Hưng Yên.
3. Văn Miếu Mao Điền (Hải Dương): Nằm ở làng Mậu Tài, xã Cẩm Điền, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, được lập ra để tổ chức các kỳ thi Hương của trấn Hải Dương xưa. Vào thời nhà Mạc, đây là nơi 4 lần tổ chức thi đại khoa.
4. Văn Thánh Miếu (Thừa Thiên Huế): Nằm bên bờ sông Hương, thuộc địa phận thôn An Bình, làng An Ninh, phía Tây Kinh thành Huế, được xây dựng vào năm 1808 dưới triều vua Gia Long. Suốt thời Gia Long trị vì, triều đình nhà Nguyễn chỉ mở các khoa thi hương nên không có tấm bia tiến sĩ nào được dựng ở Văn Miếu. Đến thời Minh Mạng mới mở các khoa thi hội, nên bia tiến sĩ cũng bắt đầu được dựng. Bia cuối cùng được dựng năm 1919, năm có khoa thi Hội cuối cùng dưới thời vua Khải Ðịnh.
5. Văn Miếu Trấn Biên (Đồng Nai): Là Văn Miếu đầu tiên được xây dựng (xây năm 1715) tại xứ Đàng Trong, để tôn vinh Khổng Tử, các danh nhân văn hóa nước Việt và làm nơi đào tạo nhân tài phục vụ cho chế độ. Năm 1861, Văn Miếu đã bị thực dân Pháp phá bỏ. Mãi đến năm 1998, công trình mới được khởi công khôi phục lại nơi vị trí cũ, và hoàn thành vào năm 2002. Hiện nay toàn thể khu vực uy nghi, đẹp đẽ và qui mô này nằm ở phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Việt Nam.
———————————————————————–
Hành trình TOP Việt Nam – 50 TOP các điểm đến hấp dẫn của Việt Nam được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) và Trung tâm TOP Việt Nam triển khai từ và công bố dưới tiêu chí và góc nhìn của Ban quản lý hành trình Top với mục tiêu quảng bá các giá trị thiên nhiên, văn hóa, lịch sử và con người Việt Nam đến bạn bè trong nước và quốc tế, đồng thời kích cầu du lịch.
Mỗi tuần, các bài công bố sẽ được công bố rộng rãi trên hệ thống trang truyền thông chính thức của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam – VietKings. Ban quản lý hành trình rất mong nhận được sự quan tâm theo dõi của bạn đọc trong và ngoài nước nhằm tiếp tục quảng bá và tôn vinh các điểm đến hấp dẫn của Việt Nam.
Mọi thông tin xin liên hệ xin gửi về:
TỔ CHỨC KỶ LỤC VIỆT NAM (VIETKINGS) – TRUNG TÂM TOP VIỆT NAM (TOPPLUS)
Địa chỉ: 1 Đặng Văn Ngữ, phường 10, Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh
Liên hệ: Ms Phi – 0333 108 555
Email: noidungtopplus@gmail.com
Website: www.kyluc.vn/ www.topplus.vn
