Năm 2022, dưới sự chỉ đạo của Trung ương Hội Kỷ lục gia Việt Nam, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) đã giao nhiệm vụ cho Trung tâm Top Việt Nam triển khai Hành trình tìm kiếm và quảng bá các món ăn, đặc sản đặc biệt của 63 tỉnh thành Việt Nam, nhằm tìm kiếm và giới thiệu các món ăn – đặc sản đặc sắc, độc đáo, mới lạ, mang hơi thở vùng miền trên khắp cả nước. Sau thời gian tiếp nhận và xem xét hồ sơ đề cử từ các địa phương gửi về, ban quản lý Hành trình đã lựa chọn và tổng hợp Top 100 món ăn đặc sản và Top 100 đặc sản quà tặng nổi bật của 63 Tỉnh/Thành phố Việt Nam (Lần V, Năm 2021 – 2022).
Bài công bố Top 100 món ăn đặc sản và Top 100 đặc sản quà tặng nổi bật của 63 Tỉnh/Thành phố Việt Nam (Lần V, Năm 2021 – 2022) tại đây. Sau thời gian công bố, VietKings và Trung tâm Top Việt Nam sẽ giới thiệu tất cả các món ăn, đặc sản được chọn vào các Top đến quý độc giả liên lục mỗi ngày trên các cổng thông tin của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam VietKings.
Kính mời quý độc giả, quý địa phương cùng thưởng thức: P.24 – TOP 100 đặc sản quà tặng Việt Nam (2021 – 2022): Ba khía Rạch Gốc (Tỉnh Cà Mau)
———————————————
Ba khía Rạch Gốc (Tỉnh Cà Mau)
Ba khía có mặt ở hầu hết các tỉnh ven biển Nam bộ, từ Trà Vinh xuống Cà Mau qua tận Rạch Giá, Hà Tiên, những nơi có rừng ngập mặn. Chất lượng của thịt ba khía thay đổi theo từng vùng, người dân cho rằng có sự khác biệt như vậy là do nguồn thức ăn khác nhau. Ba khía vùng rừng mắm thì thức ăn chính là lá cây mắm, khi muối xong có màu đen, gạch cũng đen nên ăn không ngon. Ba khía vùng rừng đước Năm Căn ăn lá đước, lớn con, gạch màu vàng, khi muối có màu đỏ nên được ưa chuộng hơn. Tuy nhiên, nổi tiếng nhất vẫn là ba khía Rạch Gốc, vì ba khía ở đây tuy nhỏ con hơn nhưng nhờ ăn trái mắm đen (chỉ có ở Rạch Gốc) rụng xuống nên thịt chắc, gạch son và thơm ngon hơn các nơi khác.
Để có những con ba khía Rạch Gốc chắc thịt, có gạch son, người dân thường bắt ba khía vào khoảng từ tháng 6 đến tháng 10 âm lịch. Vì khoảng thời gian này trời hay mưa và trái mắm cũng bắt đầu rụng nên ba khía có nguồn thức ăn dồi dào. (Ảnh: Internet)
Ba khía sau khi bắt về được rửa sạch và không để bị gãy càng, gãy chân (ngoe) rồi bỏ vào bao lưới để ba khía ráo nước. Sau đó cho ba khía vào lu hoặc khạp đã pha sẵn một phần nước muối và một phần nước mặn tự nhiên dưới sông để lóng hòa lẫn với nhau. Nước muối phải pha đúng độ, nếu muối nhạt ba khía sẽ bị hư, muối mặn ba khía sẽ bị đen và khó ăn. Cứ một lớp ba khía thì rải thêm một lớp muối và vài tép tỏi đập dập để diệt sinh vật gây hại, hạn chế chứng đau bụng, đầy hơi, khó tiêu cũng như giúp ngăn ngừa, giải độc cơ thể nếu ăn phải mẻ ba khía không được làm sạch. Khoảng 5 đến 7 ngày sau, ba khía muối lên mùi thơm dịu là ăn được.
Chính vì vậy mà người ta thường gọi ba khía muối chứ không phải mắm ba khía. Nếu để trong nhà, ba khía muối có thể dùng trong 15 ngày, nếu để trong ngăn mát tủ lạnh có thể để được tới vài tháng. (Ảnh: Internet)
Ba khía muối có thể được dùng trực tiếp hoặc trộn thêm với các gia vị khác. Khi ăn ba khía muối, người ta chọn bằng cách bẻ ngoe, thấy đầy thịt là ba khía ngon; ngoe rỗng là ba khía muối lâu ngày bị tiêu hết thịt hoặc bị có mùi. Khi ăn, người ta vớt ba khía ra, rửa sơ bằng nước ấm, tách mai, bẻ đôi thân ba khía, đập dập sơ hai càng, bỏ vào tô rồi cho tỏi, ớt, chanh, đường cát trắng vào trộn đều để cho thấm là ăn được. Nếu thích, thực khách có thể cho xoài xắt sợi, khế chua, cóc xanh, chuối chát thêm vào. Nếu để thêm vài ngày ăn càng đậm đà, ăn với cơm, nước chấm thịt, cá, rau sống. Đối với dân sành ăn ba khía thì ngon nhất vẫn là ăn ba khía muối với cơm nguội, đặc biệt là trộn cơm vào những chiếc mu đầy gạch son thì tuyệt nhất. Cái vị ngọt của cơm nguội hòa với cái vị mặn mặn của ba khía cùng với cái bùi bùi của gạch son thì còn gì sánh bằng!
Ngoài món ba khía muối nổi tiếng, ngày nay, ba khía còn được biết đến qua những món ngon không kém như: Ba khía rang muối hột, ba khía luộc sả, ba khía rang me, ba khía chiên nước mắm, … (Ảnh: Internet)
Nếu có dịp về Cà Mau, thực khách nhớ thưởng thức món Ba khía Rạch Gốc nổi tiếng và đừng quên mua món đặc sản quà tặng nổi tiếng này về làm quà cho gia đình, bạn bè nhé!
————
Trong thời gian tới, Hành trình tìm kiếm và quảng bá các món ăn, đặc sản đặc biệt của 63 tỉnh thành sẽ tiếp tục được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) và Trung tâm Top Việt Nam kết hợp cùng các đơn vị liên quan để triển khai sâu rộng đến từng huyện, xã, thị trấn, thôn xóm… để tìm kiếm, giới thiệu các món ăn ngon, đặc sản độc đáo của người dân trên khắp cả nước, góp phần quảng bá các giá trị ẩm thực – đặc sản của Việt Nam rộng rãi ra toàn cầu.
Với những thành công nhất định của các hành trình diễn ra trong hơn 12 năm qua, Ban quản lý Hành trình trân trọng cảm ơn các cơ quan ban ngành đoàn thể, các địa phương trong cả nước, các cơ quan thông tấn báo chí, các cá nhân – đơn vị đã đồng hành, hỗ trợ chúng tôi trong suốt hành trình. Để hành trình tiếp tục là cầu nối gắn kết – quảng bá các giá trị Việt, chúng tôi hi vọng sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm và hỗ trợ cùng sự hưởng ứng của các quý vị trong những chặng đường tiếp theo.
Nga Võ (tổng hợp & biên tập, nguồn hình: Internet) – VietKings
