Vùng đất Vĩnh Kim nổi tiếng với rất nhiều trái ngon quả ngọt như sầu riêng, măng cụt, ổi, xoài, nhãn… Tuy nhiên, nổi tiếng nhất không thể không kể đến loại quả được mệnh danh là “nữ hoàng” của xứ sở trái cây Vĩnh Kim, tạo nên “thương hiệu riêng” gắn liền với vùng đất Vĩnh Kim, đó chính là vú sữa Lò Rèn. Đồng thời, loại vú sữa này cũng gắn liền với một câu chuyện về nguồn gốc rất thú vị.
Theo câu chuyện người dân địa phương truyền tai nhau thì Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim được bắt nguồn từ một người làm nghề thợ rèn tại Long Hưng. Ông tên là Huyện Trụ, sống khoảng đầu thế kỷ 20 tại xã Long Hưng. Trong một bữa tiệc gia đình, ông đã được người thân mang tới biếu tặng vú sữa. Lúc này ông Huyện Trụ vẫn chưa biết đây là loại trái cây gì, bổ ra thì chỉ thấy bên trong có một dòng nước trắng đục như sữa. Vì ăn thấy ngon nên ông giữ lại hạt để cho các tá điền gieo trồng thử. Tuy rất nhiều người cùng trồng nhưng chỉ duy nhất nhà ông thợ rèn tên Hồ Văn Lễ là lên được mầm rồi phát triển thành cây lớn. Cây ra trái vừa lạ vừa ngon nên rất nhanh chóng, người này người kia truyền tay nhau xin giống về trồng, trở thành loại trái cây nổi tiếng khắp vùng. Đồng thời, khi mọi người hỏi nguồn gốc của loại quả thì liền có người trả lời “Lấy ở dưới ông lò rèn”. Cứ thế theo thời gian, hình thành tên gọi vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim.
Mùa của Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim từ khoảng tháng 9 kéo dài đến tháng 4 năm sau. Trong đó, khoảng tháng 11 – 12 là lúc chín rộ nhất. Những trái vú sữa chín mọng, to tròn lủng lẳng trên cành vô cùng thích mắt. Loại cây này cũng rất sai quả nên nếu được chăm sóc tốt thì cánh lá sẽ phải oằn mình trước sức nặng của hàng trăm trái chín to tròn. Ngày nay, vú sữa Lò Rèn được người dân Vĩnh Kim trồng như một loại cây đặc sản nên chăm bón rất kỹ lưỡng, quá trình thu hoạch cũng được thực hiện khoa học, cẩn trọng để tạo ra loại trái cây thượng hạng bán ra thị trường. Vì thế, khi đến tay khách hàng, trái vẫn giữ được lớp vỏ bóng lưỡng, không bị trầy xước, dập hỏng, đóng gói đẹp mắt.
Khi bổ Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim, bạn sẽ thấy một ít nước trắng đục như sữa khi trào ra. Bên trong tỷ lệ thịt quả cao, hạt ít và nhỏ, có mùi thơm dịu đặc trưng và vị ngọt thanh mát. Không chỉ có hương vị thơm ngon mà Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim cũng chứa hàm lượng vitamin cao cùng các khoáng chất có lợi cho cơ thể. Đó cũng là lí do loại trái cây này được mọi người yêu thích đến vậy.
Giống như nhiều loại trái cây khác, trái vú sữa cũng chứa nhiều vitamin và một số khoáng chất có lợi cho cơ thể. Theo đông y, thành phần trong quả vú sữa có tác dụng tốt đối với sức khỏe con người, như có thể dùng lá sắc uống để trị chứng đau bụng hay đau nhức xương khớp, quả vú sữa giúp giảm cholesterol trong máu, giúp ngủ sâu hơn, đặc biệt phụ nữ ăn nhiều vú sữa sẽ giúp cho chị em có làn da tươi trẻ mịn màng hơn. Theo thống kê, Trong 100gr thịt vú sữa cung cấp chứa 67 kcal, chứa nhiều loại vitamin A, B1, B2, B3, C… nhất là glucid, canxi, sắt, chất xơ, protein và lipid.
Ăn vú sữa đúng điệu kiểu miền Tây thường dùng tay xoay cho mềm vỏ rồi mới tách đôi trái. Thịt trái mềm mọng, toả hương thơm dịu và vị thanh ngọt.
Tháng 5/2022, hồ sơ đề cử 10 món ăn đặc sản, đặc sản thiên nhiên, đặc sản quà tặng nổi tiếng của Việt Nam lần III đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam – VietKings tổng hợp và gửi đến Tổ chức Kỷ Châu Á để công nhận cho các địa phương của Việt Nam. Cuối năm 2022, Vú sữa Lò Rèn đã chính thức được công nhận đạt giá trị Kỷ lục châu Á theo Bộ tiêu chí của Tổ chức Kỷ lục châu Á quy định.
Diệu Phi (VietKings)