Nằm cách trung tâm Hà Nội không xa, Phủ Tiên Hương là nơi thờ các vị Thánh trong Tứ Phủ, với Mẫu Liễu Hạnh là chủ đạo. Phủ nổi tiếng với cấu trúc ngôi điện hình chữ Đinh và 2 nhà ngang thờ thần linh, Thành Hoàng cùng tổ tiên các dòng họ. Khu thờ chính của phủ được xây dựng với 2 tầng. Tầng 1 là nơi trưng bày các vật phẩm tâm linh và phòng tiếp khách. Tầng 2 là hệ thống điện phủ với 5 gian thờ chính, mỗi ban thờ đều có các cửa võng, hoành phi và câu đối theo lối cổ của Việt Nam.
Phủ Tiên Hương từng được kênh truyền hình nổi tiếng CNN của Mỹ giới thiệu là một địa điểm văn hóa tại Hà Nội. Ngày 19/10/2023, Phủ được Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam chứng nhận là Di sản văn hóa tâm linh. (Ảnh: ĐVCC)
Theo Đồng thầy, Nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển, ngay từ khi thiết kế Phủ, ông đã tính toán, cân nhắc rất kỹ lưỡng để có được tác phẩm dâng Phật Thánh vừa chứa đựng trí tuệ, vừa mang giá trị tâm linh và giá trị sử dụng, đồng thời mang tới sự ấm áp, giúp mỗi người khi đến phủ luôn có cảm giác như được trở về ngôi nhà của mình và trải lòng, an tịnh. Đó là lý do bố cục của bàn thờ trong Phủ được dựng theo đúng lối cổ của tổ tiên để lại, dựa trên hồn cốt văn hóa Việt Nam.
Bố cục của bàn thờ trong Phủ Tiên Hương. (Ảnh: ĐVCC)
Đặc biệt, phần cửa võng của Phủ được dụng công thực hiện trong rất nhiều năm kể từ khi lên ý tưởng. Đồng thầy, Nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển cho biết, chỉ tính các vị chư Tiên, chư Thần, chư Thánh chính cũng phải lên tới khoảng 60 vị, nên nếu bày biện đầy đủ tượng các ngài trên không gian ban thờ sẽ dễ gây rối thị giác. Vì thế, ông đã lên ý tưởng để các nghệ nhân thể hiện hình tượng của 27 vị Thánh, Thần ngay trên hệ thống cửa võng, kết hợp với hoa văn uốn lượn của mây trời để diễn tả thần thái của các ngài nơi bồng lai tiên cảnh.
Cận cảnh một phần hệ thống cửa võng Phủ Tiên Hương. (Ảnh: VietKings)
Các cửa võng được các nghệ nhân lành nghề giỏi chạm trổ bằng tay, với các họa tiết cầu kỳ và tinh tế. Các họa tiết này thường mang ý nghĩa tượng trưng và được lựa chọn cẩn thận để phù hợp với từng ban thờ và các vị Tiên Thánh được thờ cúng. Đây là một trong những nét độc đáo mà kiến trúc của Phủ mang lại, vừa đảm bảo tính uy linh, huyền bí nhưng vẫn tạo cảm giác ấm áp và gần gũi với mọi người.
Ngước lên ban thờ, người đến Phủ không chỉ cảm nhận được hình tượng các chư Tiên, chư Thần, chư Thánh qua các tượng được bày trên ban, mà còn thấy qua hệ thống cửa võng được thiết kế tinh xảo và độc đáo. (Ảnh: VietKings)
Vào ngày 21/01/2024, tại Phủ Tiên Hương (Xóm 7, xã Phú Cát, huyện Quốc Oai, TP.Hà Nội), Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã trao Kỷ lục tới Đồng thầy, Nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển cho công trình tâm linh Phủ Tiên Hương – Phủ thờ Mẫu có hệ thống cửa võng độc đáo, trang trí nhiều họa tiết chư Tiên, chư Thần, chư Thánh trong hệ thống Tam phủ, Tứ phủ.
Toàn cảnh buổi trao Kỷ lục Việt Nam đến Đồng thầy, Nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển. (Ảnh: VietKings)
Tại sự kiện, về phía đại diện lãnh đạo Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) có sự tham dự của Tiến sĩ Thang Văn Phúc – Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch TW Hội Kỷ lục gia Việt Nam và Ông Hoàng Thái Tuấn Anh – Tổng thư ký Tổ chức Kỷ lục Đông Dương, Trưởng đại diện VP Miền Bắc Tổ chức Kỷ lục Việt Nam.
Bà Phạm Thị Vân – Phó Trưởng đại diện VP Miền Bắc Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đại diện công bố quyết định xác lập Kỷ lục. (Ảnh: VietKings)
Tiến sĩ Thang Văn Phúc – Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch TW Hội Kỷ lục gia Việt Nam, ông Hoàng Thái Tuấn Anh – Tổng Thư ký Tổ chức Kỷ lục Đông Dương, Trưởng đại diện VP Miền Bắc Tổ chức Kỷ lục Việt Nam cùng trao Huy hiệu và bằng xác lập Kỷ lục Việt Nam đến Đồng thầy, Nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển. (Ảnh: VietKings)
Chia sẻ tại buổi lễ công bố, Tiến sĩ Thang Văn Phúc cho biết, đây chính là sáng tạo riêng của đồng thầy Nguyễn Đức Hiển khi muốn thể hiện tương đối đầy đủ các chư Tiên, chư Thần, chư Thánh ở phủ thờ mà vẫn giữ được vẻ đẹp thoáng đãng, nhẹ nhàng, từ đó tạo ra giá trị độc đáo mà nhiều phủ khác không có. “Phủ Tiên Hương không chỉ là công trình văn hóa tâm linh mà còn là nơi đang thực hành, lan tỏa những quy tắc, quy chuẩn trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu, đây là giá trị vô cùng quan trọng”, Tiến sĩ Thang Văn Phúc nhấn mạnh.
Tiến sĩ Thang Văn Phúc – Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch TW Hội Kỷ lục gia Việt Nam và Đồng thầy, Nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển. (Ảnh: VietKings)
Không chỉ là thủ nhang Phủ Tiên Hương, đồng thầy, nghệ nhân Nguyễn Đức Hiển còn được biết tới là nhà nghiên cứu, giáo dục văn hóa, người luôn nỗ lực đưa những nét đẹp của tín ngưỡng thờ Mẫu nói riêng, văn hóa truyền thống Việt Nam nói chung ra thế giới. Ông tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục tại Thụy Điển, Tiến sĩ chuyên ngành giáo dục tại Pháp và hiện đang là nghiên cứu sinh Phật học tại Viện Trần Nhân Tông, Đại học Quốc gia, Hà Nội. Ông thường xuyên tham gia giảng dạy về văn hóa, kỹ năng sống tại các trường đại học; thực hiện nhiều buổi diễn xướng hầu đồng, diễn thuyết về tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam trong các sự kiện giao lưu văn hóa lớn trong và ngoài nước…
Võ Nga – Kyluc.vn
