“Ý tưởng xuất phát từ việc nhận thấy trong rác thải gia đình, rác thải chợ chiếm 70% là rác hữu cơ có thể tái sử dụng. Chỉ cần từ 1 đến 2 lạng giun là có thể xử lý được không dưới 300 kilogam rác thải hữu cơ, với hiệu suất xử lý đạt 100%”, TS Huỳnh Thị Kim Hối (Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật – Viện Khoa học-Công nghệ Việt Nam), chủ nhiệm đề tài cho biết.
Hiệu quả cao
Nhóm nghiên cứu đã triển khai thí điểm mô hình xử lý rác hữu cơ bằng giun thay thế các phương pháp xử lý truyền thống trước đây như đốt hoặc chôn lấp tại 5 hộ nông dân ở xã Lam Hồng (Đông Anh) và khu chợ Bưởi, chợ Long Biên (Hà Nội). Sau đó, mô hình được tự ứng dụng tại một số địa phương khác như Mê Linh, Từ Liêm, Hoàng Mai.
Theo đó, rác thải được thu gom từ các hộ gia đình, chợ. Các loại rác hữu cơ như lá cây, rơm rạ, cọng rau, vỏ chuối, vỏ dứa.. được lựa chọn và phân loại riêng, rồi đem ủ. Khi rác thải có dấu hiệu hoai mục thì thả giun vào.
Mỗi năm, cả nước thải ra khoảng 15 triệu tấn chất thải rắn, trong đó 80% rác thải sinh hoạt , 17% chất thải công nghiệp, 1% chất thải độc hại và 2% là chất thải khác. Chỉ tính riêng Hà Nội, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt ước khoảng 5.000 tấn/ngày đêm, khối lượng rác tăng trung bình 15%/năm. Dự báo đến năm 2015, thành phố sẽ không còn chỗ đổ rác.
Tùy theo diện tích và khối lượng rác thải nhiều hay ít mà thả số lượng giun cho hợp lý. Với bể chứa khoảng 300 kilogam chỉ cần từ 1 đến 2 lạng giun là đủ. Rác thải hữu cơ đã nhanh chóng trở thành thức ăn nuôi giun.
…nhưng khó nhân rộng
Kết quả thử nghiệm cho thấy, rác thải hữu cơ được giun xử lý đạt hiệu suất 100%, không còn mùi hôi thối. Ông Nguyễn Thế Lực, nông dân HTX nông nghiệp Phù Trì, xã Kim Hoa, huyện Mê Linh, Hà Nội cho biết: sử dụng phân từ rác hữu cơ do giun xử lý để bón cho rau xanh đã mang lại hiệu quả tốt đẹp. Không phải tốn tiền mua thuốc trừ sâu, phân hóa học, đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Đặc biệt, lấy giun nuôi gà, vịt rất nhanh lớn, khỏe mạnh, giảm lượng thức ăn chăn nuôi mua sẵn giá cao, thịt chắc khỏe, ăn ngon mang lại lợi nhuận kinh tế cao.
Mặc dù mô hình dùng giun để xử lý rác thải hữu cơ được khẳng định là hiệu quả tốt, thiết thực, nhưng TS Huỳnh Thị Kim Hối cho rằng, hiện mô hình đang có xu hướng dậm chân tại chỗ bởi vấn đề phân loại rác thải. “Rất khó vận động người dân bỏ riêng rau cỏ, nilon, chai lọ… mỗi thứ ra một túi riêng. Thói quen của bà con ta là cứ cho tất cả các loại rác thải vào chung một bao tải rồi vứt ra lề đường cho nhân viên vệ sinh chở đi bãi rác là xong”. TS Hối nói.
Bên cạnh đó, người dân phải nuôi giun, gia đình phải có không gian rộng rãi mới có thể đảm bảo việc dùng giun xử lý rác thải tại nhà. “Nếu không có sự ủng hộ, sự nhiệt tình tham gia của người dân thì mô hình này hay kể cả những mô hình về sau cũng sẽ mau chóng tiêu tan như rất nhiều dự án xử lý rác thải trước đó” TS Huỳnh Thị Kim Hối buồn rầu nhận xét.
Giun đất là tên thông thường của các thành viên lớn nhất của phân lớp Oligochaeta trong ngành Annelida. Giun đất thường sống ở những khu vực đất ẩm ướt có nhiều mùn hữu cơ. Chúng có vai trò to lớn đối với ngành nông nghiệp, làm đất tơi xốp và tăng độ phì nhiêu của đất.
Giun đất còn là thức ăn cho gia súc và gia cầm. Hình dạng ngoài cơ thể giun đất gồm nhiều đốt. Đầu gần với đai sinh dục. Xung quanh mỗi đốt có các vòng tơ kết hợp vói sự co dãn cơ thể giúp giun đất di chuyển. Giun đất có rất nhiều giống, trên thế giới có đến 8000 giống giun đất, còn ở Việt Nam đã phát hiện trên 100 giống.
Theo Đất Việt
